Dünya Hali-5 Temmuz 2013

Velayet, anne, baba ve çocuk ilişkileri

Velayet nedir?

Boşanma davası ile birlikte velayet davası da açmak gerekir mi?

Boşanan çiftlerin çocuklarının velayet hakkı kime aittir?

Boşanma davası kesinleşmeden velayet davası açılabilir mi?

Velayet konusunda en çok karşılaşılan sorunlar nelerdir?

Av. Bedrettin Canbolat

Yayından:

‘’Velayet işlemi değiştirilebilir ya da kaldırılabilir. Velayeti kaldırmak zor bir iştir. Ama değiştirmek kolaydır.’’

‘’Velayetle ilgili 3 ihtimal düşünülebilir. Birincisi evlilik devam ederken velayet nasıl kullanılır. İkincisi evlilik devam ederken anne ve baba eşit olarak haklarını kullanır. Boşanma halinde ise çocuk mutlaka taraflardan birine verilir. Üçüncü ve son olarak anne veya babadan biri vefat etmiş ise çocuğun velayeti sağ olana verilir.

Üvey çocuklarla ilgili medeni kanunda düzenleme vardır. Yasamız diyor ki, eşler ergen olmayan yani 18 yaşından küçük üvey olan çocukları korumak ve kendi evlatları gibi sevmekle yükümlüdürler. Anne ve babalar çocuklarını kendi imkânlarına göre eğitirler.

Çocukların menfaati, sağlığı ve gelişimi ile ilgili önlemlerde kanunlarda yer almaktadır. Çünkü dünya’da her şey olabilir. Kaza, deprem vs.

Velayet işlemi değiştirilebilir ya da kaldırılabilir. Velayeti kaldırmak zor bir iştir. Ama değiştirmek kolaydır. Diyelim ki bir çocuk 2 yaşında boşanma durumunda hâkim çocuğun velayetinde öncelik anneye tanımaktadır. Çünkü mahkeme çocuğun anne şefkatine ve sevgisine ihtiyacı var demektedir. Çocuk 10 yaşına geldiğinde baba dava açar. Ben velayeti değiştirmek istiyorum der. O zaman hâkim çocuğa sorar, babanla yaşamak istiyor musun, çocuk evet dediği zaman velayet değişir ve babaya geçer. Tabi bu arada psikologlar, danışmanlar, sosyologlar araştırma yaparak çocuğun menfaati için ne uygunsa onu mahkemeye bildirir.

Bu gün konuştuğumuz bu konu gerçekten çok önemli bir konuydu. Son 10 yıl içinde 1.100 bin çift boşanmıştır. Bu çok önemli bir sayıdır. Çocuklarımıza sahip çıkmalıyız.’’

Av. Ferruha Canbolat

Yayından:

‘’Hukuk velayet hakkını çok geniş olarak düzenlemiştir. Velayet hakkı anne ve baba’nın çocuk üzerindeki yasal hak ve sorumluluklardır.’’

‘’Hukuk velayet hakkını çok geniş olarak düzenlemiştir. Velayet hakkı anne ve baba’nın çocuk üzerindeki yasal hak ve sorumluluklardır. Velayet hakkı size verildiğinde hukuk çerçevesi içerisinde bu hakkınızı kullanmalısınız.

Eğer anne ve baba evli değil imam nikâhlı ise hukuk diyor ki çocuğu anne doğurdu o yüzden anneye hakkı veriyor. Ama anne ölmüş ya da yaş olarak küçük çocuğa bakamaz güçte ise çocuğa bir vasi tayin edilir, ya da babaya verilir. Kısacası evlilik dışı dünya’ya gelen çocuğun velayet hakkı anneye verilir.

Velayet hakkının yasal kapsamına baktığımızda medeni kanunda hepsi yazmaktadır. Çocuk sevgi ve saygı sınırları içinde büyütülmelidir. Topluma yararlı bir insan olarak yetiştireceksin, bakımını, eğitimini karşılayacaksın diye kanunda yazıyor.

Çocukları anne ve baba temsil eder. Eğer çocuk bir zarar verdiyse bir şeye onu aile tanzim etmekle sorumludur. Çocuk 18 yaşına gelene kadar anne ve baba çocuğun her şeyinden sorumludur.

Velayet hakkını kaldırma ya da değiştirme olayında kanunumuz diyor ki velayet hakkını anne ya da baba kullanabilir. Ama anne ya da baba ölmüş ise çocuk ortada kalmış ise amca, teyze, hala, dede, nene bunlardan biri vasi tayin edilebilir. Ama anne ve baba yaşıyorsa ve çocuğa kötü davranıyorsa, şiddet uyguluyorsa, sorumluluklarını yerine getirmiyorsa o zaman anne ve babanın velayeti ortan kaldırılır. Velayeti kaldırmak kolay değildir. Yeniden evlenme olayı olsa dahi velayeti kaldırmak için yeterli değildir.

Evlendiğimizde ya da boşandığımızda hukuka göre davranmalıyız. Hukuktan kaçarım ya da hukuku tanımam diye bir şey diyemeyiz. Çocuklarımıza sahip çıkmalı onları korumalı ve kollamalıyız.’’

Yayını dinleyin